Uzależnienie od hazardu, czyli ludomania, to zaburzenie psychiczne charakteryzujące się niekontrolowanym pociągiem do gier hazardowych. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) włączyła je do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD-11) jako uzależnienie behawioralne.
Główne objawy uzależnienia od hazardu:
- Ciągłe myślenie o grze
- Zwiększanie stawek, aby osiągnąć pożądane podniecenie
- Nieudane próby kontrolowania lub zaprzestania gry
- Niepokój lub drażliwość przy próbach ograniczenia gry
- Okłamywanie bliskich na temat skali aktywności hazardowej
- Utrata pracy, relacji lub możliwości z powodu gry
- Zwracanie się do innych o pomoc finansową z powodu strat hazardowych
Dlaczego gry hazardowe wywołują uzależnienie
Gry hazardowe stymulują wydzielanie dopaminy – neuroprzekaźnika związanego z przyjemnością i nagrodą. To aktywuje system nagrody w mózgu, podobnie jak substancje narkotyczne.
Czynniki wzmacniające uzależnienie od gier hazardowych:
- Przerywane wzmocnienie: nieprzewidywalność wygranych zwiększa chęć gry
- Iluzja kontroli: fałszywe przekonanie o możliwości wpływania na losowy wynik
- Efekt bliskiej przegranej: niemal wygrane zachęcają do kontynuowania gry
- Społeczna akceptacja: atmosfera kasyn i reklama normalizują hazard
- Dostępność: kasyna online zapewniają całodobowy dostęp do gier
Kroki do przezwyciężenia uzależnienia od hazardu
Przezwyciężenie uzależnienia od hazardu to skomplikowany proces wymagający kompleksowego podejścia:
- Uznaj problem i zdecyduj się na zmianę
- Zwróć się po profesjonalną pomoc (psycholog, psychiatra)
- Dołącz do grupy wsparcia (np. Anonimowi Hazardziści)
- Wyklucz się z kasyn i zablokuj dostęp do gier online
- Przekaż kontrolę nad finansami zaufanej osobie
- Znajdź alternatywne zajęcia i hobby
- Praktykuj techniki radzenia sobie ze stresem (medytacja, sport)
- Odbuduj relacje z bliskimi
Narodowa Rada ds. Problemów Hazardowych (NCPG) zaleca kontakt z infolinią w celu uzyskania natychmiastowej pomocy i konsultacji.
Metody samopomocy w walce z uzależnieniem od hazardu
Skuteczne metody samopomocy w przypadku uzależnienia od hazardu:
- Terapia poznawczo-behawioralna: zmiana myśli i zachowań związanych z grą
- Prowadzenie dziennika: śledzenie wyzwalaczy i emocji związanych z chęcią gry
- Techniki relaksacyjne: medytacja, głębokie oddychanie w celu redukcji stresu
- Aktywność fizyczna: regularne ćwiczenia pomagają zwalczać pociąg do gry
- Planowanie dnia: strukturyzacja czasu, aby uniknąć nudy
- Samowykluczenie: dobrowolna rezygnacja z dostępu do kasyn
- Kontrola finansowa: ograniczenie dostępu do pieniędzy, korzystanie z aplikacji do kontroli wydatków
Profesjonalna pomoc i leczenie uzależnienia
Profesjonalne leczenie uzależnienia od hazardu obejmuje:
- Psychoterapia: indywidualne i grupowe sesje z psychologiem lub psychiatrą
- Terapia poznawczo-behawioralna (CBT): pomaga zmieniać wzorce myślenia i zachowania
- Program 12 kroków: adaptowana wersja programu Anonimowych Alkoholików
- Farmakoterapia: leki przeciwdepresyjne lub środki kontrolujące impulsy
- Leczenie stacjonarne: intensywna terapia w ośrodkach rehabilitacyjnych
- Terapia rodzinna: zaangażowanie bliskich w proces zdrowienia
Narodowe Stowarzyszenie ds. Problemów Hazardowych (NAPG) dostarcza informacji o certyfikowanych specjalistach i programach leczenia.
Jak wspierać bliską osobę z uzależnieniem od hazardu
Wsparcie bliskiej osoby z uzależnieniem od hazardu jest kluczowe dla jej powrotu do zdrowia:
- Okazuj empatię: słuchaj bez osądzania, wyrażaj zrozumienie
- Ustal granice: nie spłacaj długów, nie pożyczaj pieniędzy
- Zachęcaj do leczenia: pomóż znaleźć specjalistę lub grupę wsparcia
- Kontroluj finanse: tymczasowo przejmij zarządzanie budżetem rodzinnym
- Dbaj o siebie: uczestnicz w grupach wsparcia dla rodzin osób uzależnionych
- Bądź cierpliwy: powrót do zdrowia to długi proces z możliwymi nawrotami
- Stwórz bezpieczne środowisko: usuń wyzwalacze związane z grami hazardowymi
Ważne jest, aby pamiętać, że turystyka hazardowa może pogorszyć problem, dlatego należy unikać podróży związanych z grami hazardowymi.
Zapobieganie nawrotom i długoterminowe zdrowienie
Długoterminowe zdrowienie z uzależnienia od hazardu wymaga ciągłej pracy nad sobą:
- Zidentyfikuj wyzwalacze: uświadom sobie sytuacje wywołujące chęć gry
- Rozwijaj umiejętności radzenia sobie ze stresem: praktykuj medytację, jogę lub ćwiczenia oddechowe
- Utrzymuj dyscyplinę finansową: twórz budżet, ogranicz dostęp do kredytów
- Rozwijaj nowe zainteresowania: znajdź hobby niezwiązane z grami hazardowymi
- Regularnie uczestnicz w grupach wsparcia: kontynuuj udział w spotkaniach Anonimowych Hazardzistów
- Prowadź zdrowy styl życia: zdrowe odżywianie, regularna aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu
- Wzmacniaj relacje: odbudowuj zaufanie z bliskimi, rozwijaj nowe więzi społeczne
Narodowe Centrum Odpowiedzialnej Gry (NCRG) oferuje zasoby wspierające długoterminowe zdrowienie i zapobieganie nawrotom.
Podsumowanie: życie bez gier hazardowych
Przezwyciężenie uzależnienia od hazardu otwiera nowe możliwości dla rozwoju osobistego i poprawy jakości życia:
- Stabilność finansowa: odzyskanie kontroli nad budżetem i oszczędnościami
- Poprawa relacji: odbudowa zaufania i wzmacnianie więzi z bliskimi
- Zdrowie psychiczne: redukcja stresu, lęku i depresji
- Produktywność: więcej czasu i energii na pracę i cele osobiste
- Samoocena: duma z przezwyciężenia uzależnienia i rozwoju osobistego
- Nowe zainteresowania: odkrywanie pasji niezwiązanych z ryzykiem i hazardem
- Jasność myślenia: poprawa koncentracji i podejmowania decyzji
Pamiętaj, że zdrowienie to proces, a nie punkt końcowy. Każdy dzień bez gier hazardowych to zwycięstwo i krok w stronę lepszego życia. Narodowe Stowarzyszenie ds. Problemów Hazardowych (NAPG) oferuje zasoby wspierające w długoterminowej perspektywie.
